Gisteren moest ik met de trein naar het werk reizen. Vroeg opstaan, heel vroeg zelfs en dan op een donker perron, in de ochtendlijke kou wachten. Een station verder uitstappen en weer wachten. Afstappen in Kortrijk, trein richting Brugge nemen en twee haltes verder bijna op mijn bestemming. Nog even met de fiets.

Om het pendelen tijdens de spits en de daarbij horende mensen en hun geluiden en aanwezigheid wat buiten te sluiten heb ik een koptelefoon gekocht. Een gigantisch ding, veel te groot voor mijn kleine kopje. Ik luister naar podcasts of zet wat rare Klara-muziek op, zodat ik in een parallel universum beland.

Gisteren luisterde ik naar een reeks over De Kasteelmoord, gemaakt door een jonge en erg Nederlandse journaliste. Ze had het over een zaak die België 6 jaar lang beroerde terwijl ik – afgezien van een occasioneel nieuwsbericht op radio of tv – me nauwelijks nog de details ervan kon herinneren. Het ligt misschien aan mij, maar ik heb nooit de indruk gehad dat mensen enorm betrokken waren bij wat uiteindelijk een uit de hand gelopen familiekwestie was.

West-Vlaanderen blijft voor wie er niet is opgegroeid toch een fascinerend terra incognita, bewoond door mensen die ternauwernood het stadium der holbewoners zijn ontgroeid. De mensen wauwelen er een onverstaanbaar taaltje, ze lijken personages uit een 19de-eeuwse boerenroman. Ze zijn dociel en zwijgzaam, verbergen onder dat masker onnoembare geheimen over lijken in ondiepe graven en onfrisse praktijken met onschuldige kindertjes.

Het deed me wat glimlachen, die naïeve blik van een goedbedoelende buitenstaander, op zoek naar de ziel der dingen, maar die ondertussen nooit verder raakt dan een opeenstapeling van belegen clichés die weinig of niets zeggen over de werkelijkheid.

Zo kijken ook wij naar de ander. We merken op wat vreemd is, en wat niet gelijk is aan onszelf. We zetten de verschillen dik aan, want we stoten andere klanken uit en eten andere dingen. Dat is raar en opwindend en boeit ons met een mengelmoes van walging en fascinatie die verhindert dat we zien en opmerken dat wij in wezen niet echt van elkaar verschillen.